مطابق تعریف اتحادیه بینالمللی مخابرات، “IoT” (Internet of Things) زیرساختی برای راهاندازی یک شبکه جهانی پویا با قابلیت خود پیکربندی و مبتنی بر پروتکلهای ارتباطی استاندارد و سازگار با سایر قسمتهای شبکه است. در این زیرساخت اشیای فیزیکی و مجازی دارای هویت، ویژگیهای فیزیکی و شخصیت مجازیاند و با استفاده از واسط های هوشمند با شبکه اطلاعاتی مجتمع شدهاند.
اینترنت اشیاء در حوزههای مختلفی از جمله سلامت و بهداشت، انرژی، کارخانهها، ساختمانها و حملونقل کاربرد اساسی دارد به گونهای که در آیندهای نزدیک به افزایش کیفیت مراقبت، بالا رفتن سطح سلامت و کاهش قابل توجه هزینهها در سراسر جهان میانجامد. همچنین اینترنت اشیاء قادر است جهتگیری مراقبتهای بهداشتی را از درمان به سمت پیشگیری تغییر دهد و به افراد جامعه درباره وضعیت سلامتشان دید بهتری ارائه دهد که نکتهای قابل تأمل است.
همچنین استفاده از اینترنت اشیاء برای بسیاری از نهادهای دولتی به طور گسترده موجب میشود تا در شهرها و کشورها، نهادهای دولتی در سطح بینالمللی، میلیاردها دستگاه متصل به شبکه جهانی داشته باشند که این امر در کنار نگرانیهای به وجود آمده در زمینه مسائلی نظیر امنیت اطلاعات، منجر به فراهم آوردن فرصتهایی برای مداخله طراحان، قانونگذاران و سیاستگذاران میشود.
برای پیشگیری از پیامدهای احتمالی کاربرد اینترنت اشیاء مانند هر فناوری نوین دیگر ابتدا باید برای آموزش و فرهنگسازی در نحوه استفاده صحیح از آنها اقدامات مناسبی انجام گیرد. بهرهگیری از اینترنت اشیاء در هر جامعه باید با پیوستهای فرهنگی، امنیتی و ملاحظات فنی و زیرساختی همراه باشد تا مردم دچار مشکلی نشوند چرا که به تجربه ثابت شده ورود و رواج استفاده از برخی فناوریهای نوین در امر ارتباطات مثل تلفنهای هوشمند، ماهوارهها و اینترنت بدون برنامهریزیهای قبلی و در نظر گرفتن فرهنگ و تمدن بومی جوامع موجب نابودی برخی هنجارها و ارزشهای اجتماعی جامعه شده و با خود تبعات جبران ناپذیری را به همراه داشته است.
این پژوهش با بررسی مفهوم اینترنت اشیاء، فرصت ها و پتانسیل های ایجاد شده ناشی از توسعه آن را مورد توجه قرار داده و با بررسی تجارب دیگر کشورها در پیاده سازی آن، به نقش محوری دولت ها در کاربرد و توسعه اینترنت اشیاء به نگرانی ها و نمونه های ناشی از توسعه آن از جمله حفظ محرمانگی و حفاظت از داده ها و امنیت اطلاعات پرداخته و در پایان به الزامات توسعه این مفهوم از دیدگاه سیاستگذاران می پردازد.
این گزارش توسط مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی تهیه شده است. برای دریافت متن کامل گزارش اینجا را کلیک کنید.