با افزایش جمعیت و تغییر شرایط اقتصادی و اجتماعی , پرورش طیور بومی نیز گسترش یافت و بدنبال آن میزان حساسیت این پرندگان به بسیاری از بیماریها و آلودگیها نیز افزایش یافت بطوریکه بعضی از این گونه بیماریها که حتی در گذشته مشاهده نگردید.استرس گرمایی و خستگی ناشی از آن یکی از عمده ترین دلایل مرگ و میر طیور است. به همین دلیل آگاهی از علائم آن و اینکه چگونه پرندگانتان را خنک و هیدراته (مرطوب) نگه دارید.
آشنایی با بیمارهای طیور در فصل تابستان:
1- برونشیت 2-آنفلوانزای فوق حاد طيور
برونشیت در طیور:
این بیماری احتمالا شایع ترین بیماری تنفسی طیور است، که اولین بار در آمریکا مطرح شد. شیوع بیماری 50 تا 100 درصد و مرگ و میر 0 تا 25 درصد است. عامل آن ویروسی به نام کورونا است. بیماری برونشیت از مخاط چشم و لوله های تنفسی شروع میشود. دوره کمون آن 18 تا 36 ساعت می باشد. بیماری خیلی سریع از طریق تماس، و تنفس انتقال مییابد. برخی از پرنده ها تا یک سال میتوانند ناقل این ویروس باشند. ویروس تا 4 هفته زنده میماند و به محلولها، گرما (56 درجه به مدت 15 دقیقه) محلولهای بازی، آنتی باکتریال ها حساس هستند. تهویه ضعیف و تراکم بالا از فاکتورهای اصلی ابتلا به بیماری می باشد.
علایم : بی حالی و افسردگی، ازدحام در یک نقطه، کاهش اشتها، سرفه، نفس نفس زدن، تنگی نفس، بستر مرطوب، اسهال، تکرر ادرار
تشخیص: تشخیص تجربی این بیماری ابتدا با مشاهده علایم کلینیکی، التهاب است. اما تشخیص قطعی آن با دیدن ویروس بعد از گذشت 3 تا 5 روز از حمله ویروس HA منفی، تست آنتی بادی مثبت و سیلیواستاسیس در سیستم تنفسی می باشد.
درمان: ترکیب سدیم سالسیلات (Sodium salicylate) به مقدار 1 میلیگرم در لیتر پیشگیری: واکسیناسیون
برنامه واکسیناسیون پیشنهادی جهت پیشگیری در جوجه های گوشتی :
روش واکسیناسیون
|
نوع واکسن
|
سن
|
اسپری یا قطره چشمی
|
H120
|
91/4
|
یک روزگی
|
قطره چشمی
|
H120
|
91/4
|
16- 14 روزگی
|
آنفلوانزای فوق حاد طيور:
آنفلوانزای فوق حاد طيور يک بيماری ويروسي پرندگان مي باشد. ويروسهای آنفلوانزا دارای 3 نوع تيپ C,B,A مي باشند. در طيور فقط تيپ A مي تواند ايجاد بيماری نمايد. اين تيپ علاوه بر طيور، ساير حيوانات از جمله خوک، اسب و همچنين انسان را درگير مي نمايد.
مخازن بيماری: پرندگان وحشي و آبزی مي توانند بدون اينکه خود مبتلا به بيماری شوند، ويروسهای آنفلوانزای طيور را با خود جابجا کنند. خوک به عنوان ميزبان واسط ويروسهای آنفلوانزای طيور و پستانداران مي باشد.
ميزبانها ( پرندگان حساس به بيماری): مرغ و خروس، بوقلمون، مرغ شاخدار، پرندگان زينتي، پرندگان وحشي و شتر مرغ از پرندگان حساس به بيماری مي باشند.
علائم بيماری در طيور:
1- شروع ناگهاني تلفات با روند افزايش در گله؛
2- انتشار ناگهاني بيماری در گله؛
3- بيحالي شديد، پژمردگي و دور هم جمع شدن گله؛
4 - کاهش شديد مصرف دان؛
5- افت ناگهاني و شديد توليد تخم مرغ روزانه؛
6- علائم تنفسي حاد؛
7- سياه شدن و خونريزی تاج، ريش و ساق پا.
نحوه انتقال بيماری:
1- تماس با پرندگان وحشي و پرندگان آبزی آلوده؛
2- تماس با طيور آلوده؛
3- از طريق کفش، لباس، خودرو، آب، دان و مدفوع و بستر آلوده؛
4- سگ و گربه به عنوان ناقلين مکانيکي؛
5- تهيه دان از منابع غير مطمئن بخصوص کانونهای آلوده؛
6-پراکنده شدن کود مرغداری به محيط اطراف؛
7- عدم پاکسازی و ضد عفوني کامل محل نگهداری مرغ و لوازم و تجهيزات قبل از پرورش جوجه.
راههای پيشگيری از بيماری:
1- جلوگيری از ورود پرندگان وحشي به محل نگهداری مرغ از طريق نصب توری و ترميم خرابيهای آن؛
2- رعايت اصول بهداشتي و امنيت زيستي در مرغداری های صنعتي؛
3- ضد عفوني کامل محل پرورش مرغ و تجهيزات آن قبل از جوجه ريزی؛
4- ممانعت از ورود حيوانات ديگر به عنوان ناقلين مکانيکي به محل پرورش مرغ؛
5- اعلام هر نوع کاهش شديد مصرف دان، کاهش شديد توليد يا افزايش تلفات به نزديکترين پست دامپزشکي.
توصيه های مهم بهداشتي:
1-خودداری از شکار و نگهداری پرندگان مهاجر و بومي آبزی؛
2- اهالي روستاها از رها نمودن مرغهای بومي و ديگر ماکيان بصورت چرای آزاد خودداری و آنها را در مکانهای سر پوشيده نگهداری نمايند چون امکان انتقال بيماری به طيور بومي از طريق تماس با پرندگان وحشي وجود دارد؛
3- صاحبان طيور بومي در صورت مشاهده تلفات در طيور، مراتب را سريعاًبه نزديکترين پست دامپزشکي اعلام نمايند؛
4- عدم تهيه گوشت مرغ از مراکز غير مجاز و عرضه کنندگان و کشتار کنندگان دوره گرد ؛
5- گوشت مرغ مصرفي خود را بصورت بسته بندی شده تازه يا منجمد و از مراکز مجاز تهيه نمائيد.
تدوین: یاسر شکری کارشناسان جهاد کشاورزی شهرستان قائمشهر
دیدگاه خود را بیان کن